En kolay tanım şekliyle mevduat para demektir. Ancak mevduat olarak ifade edilmesi söz konusu paranın banka hesabında olduğunu kanıtlamaktadır. Her hangi bir bankada mevduat hesabı bulunan mudi arzu ettiği gibi değerlendirebilme olanağına sahiptir. Mevduat banka hesabında bulunan para olarak tanımlanmaktadır. Mevduat hesabına faiz uygulanmasını isteyenler vadeli hesap açması gerekmektedir. Ayrıca güncel faiz oranları üzerinden hesaplama yaparak vade sonu kazancını öğrenebilmektedir.

Mevduat, gelecek dönemler için birikim olarak bankaya emanet olarak verilen paradır. Mevduat hesabı ise yatırım yapmak isteyenlerin bankada açtığı hesaba denmektedir. Mevduat hesabı istendiği gibi kullanılabilmektedir. Bu mevduat faiz hesabına çevrilebilir, altın/döviz olarak değerlendirilebilir. Hatta fon alımı yapılarak da değerlendirilebilmektedir.

Her hangi bir bankada bireysel olarak açılan hesapların birden fazla türü bulunmaktadır. Gündelik yaşamda para taşımak büyük risk barındırmaktadır. Bu nedenle pek çok kişi parasını mevduat hesabında güvende tutmaktadır. Mevduat hesaplarına kısaca bakıldığında:

• Vadesiz Mevduat Hesabı
• Vadeli Mevduat Hesabı
• Kredili Mevduat Hesabı
• Döviz Hesabı
• Altın Hesabı
• Birikim Hesabı
• Çeyiz Hesabı
• Dönem Ödemeli Mevduat Hesabı

Gibi adlandırılan mevduat hesap türleri bulunmaktadır. Kişisel olarak mevduat sahibi yatırım tercihini kullanarak arzu ettiği hesapta değerlendirebilmektedir.

Mevduat faiz hesabında vade tercihi yapılabilmektedir. Hesap sahibi PPK tarafından belirlenen faiz oranları arasında tercihini kullanarak parasını değerlendirebilmektedir. Mevduat faiz hesabının vadesi 7 günden başlamaktadır. Belirli aralık seçenekleriyle 400 güne kadar çıkabilmektedir. Kişiler, sahip olduğu mevduat bedelini birikim tercihine göre bankada güvenceye almaktadır. Mevduat faiz oranları yeni müşteriler için özel olarak uygulanmaktadır. Bu da bankaların yeni müşteri kazanmasını sağlamaktadır. Mevduat faizleri sayesinde herkes yüksek kazanç sağlayabilmektedir.

Tasarruf mevduatında Devlet güvencesi, yurt içi banka şubelerinde açılan TL, kıymetli maden ve döviz hesaplarının güvende olması demektir. 2024 yılı için belirlenen mevduat hesaplarının 650.000 Türk Lirası tutarındaki mevduatlar sigortalı sayılmaktadır. Bu da en anlaşılır ifadeyle Devlet Güvencesinde olarak tanımlanmaktadır. Hesaplar bireysel olarak değerlendirilmektedir. Yani her kişi için ayrı ayrı mevduat güvencesi belirlenmektedir. Çeşitli zorluklar ve emek sonucunda kazanarak banka hesabına yatırılan mevduatlar gelecek güvencesi olarak görülmektedir. Bu konuda mevduat faizleri ise büyük katkı sunmaktadır.

Yurt içinde faaliyet gösteren bütün bankalarda mevduat faiz hesabı açılabilmektedir. Bankalar, sermaye Piyasası Kurulu kararına göre kendi aralarında farklı faiz oranı belirleyebilmektedir. Bu işlem PPK tarafından belirlenen alt ve üst sınırın korunması koşuluyla yapılmaktadır. Hangi banka en yüksek mevduat faizi veriyor? Sorusu sorulabilmektedir. Bankalar tarafından uygulanan faiz oranlarına örnek olarak:

• Ziraat Bankası mevduat faizi oranı %33.00 olarak belirlenmiş bulunmaktadır. Vade sonunda hesapta 102.748 TL görülmektedir. Bu durumda 2.848TL net kazanç sağlanmış olmaktadır.
• Garanti BBVA E-Vadeli mevduat hesabı için %51.00 faiz oranı belirlemiş bulunmaktadır. Vade sonunda hesapta 104.248TL görülerek net olarak 4.248TL gelir elde edilmiş olmaktadır.
• Yapı Kredi Bankası yeni açılan mevduat hesabı için %38.00 faiz oranı uygulamaktadır. Vade sonunda hesapta 103.165TL görülür. Net kazanç ise 3.165 Türk lirasıdır.
• Akbank mevduat faiz oranı, paranın 32 gün süreyle hesapta kalması ve yeni müşteri olması koşuluyla %52,00 olarak uyguluyor. Bu durumda vade sonunda 100.00TL'nin 104.331 TL olduğu ve net kazancının ise 4.331TL olduğu görülür.

Bütün bankaların mevduat faiz oranları Merkez Bankası ve Para Piyasası Kurulu tarafından belirlenmektedir. Faiz kararları, orta vadeli durum olasılığına göre belirlenmektedir. Amaç, yakın gelecekteki enflasyon oranını gözlemlemek olarak belirtilmektedir. Faiz kararları, politika faizleri ile yurt dışından ülkeye gelebilecek sıcak paraya odaklı belirlenmektedir. Oranların yüksek ya da düşük tutulmasında döviz artışları etken olabilmektedir. PPK tarafından belirlenen mevduat faiz oranları üzerinde bankalar kendi inisiyatiflerini kullanarak oranlarda farklılık uygulayabilmektedir.

Banka mevduat faizi oranlarının net olarak belirlenen bir değişim süresi bulunmamaktadır. Bankalar belirli aralıklarla faiz oranlarını güncelleyebilir. Yeni ürün tanıtım dönemleri ya da müşteriye özel uygulamalar da yapabilirler. Ayrıcalıklı müşteriler ve türlere göre de mevduat faizi oranlarını değiştirebilirler.

Banka mevduat faizi hesabı yapabilmenin formülü bulunmaktadır. Mevduat faizi hesaplama formülünü herkes kolaylıkla kullanarak işlem yapabilir. Böylelikle hangi tutardaki parasını hangi faiz oranı ve sürede değerlendirebileceğine karar verebilir. Mevduat faizi hesaplama formülü şu şekildedir:

• Yıllık mevduat faizi kazanç hesabı: Anapara/100 x faiz oranı x yıl sayısı
• Günlük mevduat faizi kazanç hesabı: Anapara/100 x faiz oranı/gün sayısı

Belirsiz sürede ve nedenlerle mevduat faiz oranları güncellenebilir. Bu durumda vadesi gelmemiş olan hesaplar etkilenmez. Mevduat faizi olduğu gibi devam eder. Vade sonunda ise güncel faiz oranı uygulanarak yeni süre devam eder. Yani, faiz oranları değiştiğinde mevduat hesabı faizi de değişebilir.

Mevduat faizi hesaplama formülü brüt vadeli mevduat üzerinden hesaplanmaktadır. Mevduat faizi birden fazla şekilde hesaplanabilir. Bunlar günlük mevduat faiz oranı, aylık mevduat faiz oranı ve yıllık mevduat faiz oranıdır. Mevduat faizi hesabı açmak isteyenler bulunduğu yerden işlem yapabilirler. Bunun için sadece internet erişimi bulunması yeterlidir. Günün her saati internet erişimi sağlandıktan sonra hesabını yönetebilirler.

Anapara * Faiz oranı * Vade(gün) / 36.500 şeklinde uygulanmaktadır.

Mevduat hesabında devlet güvencesi, müşteriler için yüksek koruma sağlamaktadır. Bankalar müşterilerinin paralarını belirli sürede çalıştırırken, olağanüstü durumlar için belirli bir tutar parayı sigortalamaktadırlar. Bireysel hesaplardaki para için sigorta kapsamı 650.000 TL olarak belirlenmiştir. Bu yasa, yurt içindeki banka hesapları için geçerlidir. Finansal kuruluşlar, resmi kuruluşlar ve kredi kuruluşları hesapları bu sigorta kapsamı dışındadır. Devlet güvencesinde bulunan paralar, hesap sahibini korumaya almaktadır.

Bankalar, mevcut müşteri hesapları ve yeni müşteriler için farklı mevduat faizi uygulayabilirler. Spesifik uygulamalar yapılabileceği gibi yeni geliştirilen projeler için de mevduat faiz oranları uygulanabilir. Mevcut tutar üzerindeki mevduat faizi hesaplaması güvenle yapılabilmektedir. Mevduat faizi oranları aylık, yıllık hatta günlük mevduat faiz hesap işlemleri yapılabilmektedir. Günlük faiz getirisini hesaplama formülü kullanılarak vade tercihi yapılabilmektedir.

Günlük faiz geliri = Anapara / 100 x (faiz oranı / 365) x Vade gün sayısı

Vadeli mevduat hesapları, başladığı vade süresince koruma altındadır. Bu da mevduat faiz oranları değişse dahi hesabın açılış faiz oranından devam ettiği anlamına gelir. Dolayısıyla mevduat faiz oranları otomatik olarak güncellenmez. Ancak hesabın vadesi dolduğunda müşteri işlem yapmazsa otomatik olarak güncellenerek devam eder.

Bankada bulunan vadeli hesaplara vergi kesintisi uygulanmaktadır. Para Piyasaları Kurulu kararıyla belirlenen faizinde vergi kesintisi yapıldıktan sonra kalan tutar net kazanç olarak tanımlanmaktadır. Mevduat faizinde vergi kesintisi uygulanır ve buna Stopaj denir. Stopaj vergisi kesildikten sonra kalan rakam net kazançtır.

Stopaj, yabancı kökenli bir sözcük olan "vergi" anlamına gelir. Bankalar, vadeli mevduat gelirlerinden elde edilen faize uygulanan kesintiye stopaj adını verirler. Bu kesinti, mevduat faizi üzerinden yapılmaktadır. Kişinin net kazancı, bu kesinti yapıldıktan sonra kalan tutardır.

Mevduat hesapları çeşitli türlerde bulunmaktadır:

• Maaş hesabı
• Kredili mevduat hesabı
• Faizli mevduat hesabı
• Döviz/Altın hesabı ve farklı yatırım hesapları

Mevduat hesabının faiz oranları PPK tarafından belirlenirken, bankalar özel müşterileri veya yeni müşteriler için farklı uygulamalar yapabilirler.

Bankaya para yatırmak isteyenlerin dikkatli olmaları gerekmektedir. Güvenilir bankalar tercih edilmelidir. Bunun için uzman desteği alınabilir, piyasa araştırması yapılabilir ve banka hakkında araştırma yapılabilir. Yatırım hesaplarında güven önemlidir ve güvenilir finans kuruluşlarıyla çalışılması önerilir.

Vadeli mevduat hesapları sadece Türkiye sınırları içinde bulunan bankaları kapsar. Yurt dışındaki banka hesaplarına mevduat faizi uygulaması Türkiye'deki banka hesapları için geçerli değildir. Hesap sahipleri, tüm hesaplarında mevduat faizi hesabı ve süre seçimini istedikleri gibi yapabilirler.

Banka hesabında bulunan parayı vadeli mevduatta değerlendirmek isteyenler, bireysel olarak mevduat faizi hesaplama işlemi yapabilirler. Bu hesaplama için anapara tutarı, tercih edilen faiz oranı ve vade süresinin bilinmesi gerekmektedir. Anapara/100xVade bilgisi x Faiz oranı kullanılarak hesaplama yapılabilir.